Κύρια σημεία ομιλίας Μ. Κατρίνη, κατά την κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Οικονομικών Υποθέσεων και Παραγωγής & Εμπορίου της Βουλής, με θέμα την εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής» για τα «κόκκινα» δάνεια.
- Το «σχέδιο Ηρακλής» αποτελεί το αποκορύφωμα μιας διαδικασίας, που ξεκίνησε το 2015 με τη σταδιακή αφαίρεση όλων των νομοθετικών διατάξεων προστασίας της πρώτης κατοικίας του Ν.3869/2010 του ΠΑΣΟΚ, για να φτάσει σήμερα στη μεταβίβαση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και πάνω από 250.000 ακινήτων στα funds και να οδηγήσει στους μαζικούς πλειστηριασμούς, που εκτιμάται ότι θα ενταθούν μετά την 1η Μαΐου 2020.
- Οι τράπεζες προ της κρίσης επιδόθηκαν σε αλόγιστη και χωρίς όρους πιστωτική επέκταση. Κατά τα πρώτα χρόνια της κρίσης διόγκωσαν οι ίδιες το πρόβλημα, μέσω ρυθμίσεων με υπερβολικά υψηλά επιτόκια, με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και μέσω λύσεων με κεφαλαιοποίηση των τόκων ρύθμισης κι αφού δεν επέλεξαν την μέθοδο του «κουρέματος» και των ρυθμίσεων με προοπτική βιωσιμότητας. Στη συνέχεια, έκαναν μη βιώσιμες και αναιτιολόγητες προτάσεις ρύθμισης στους δανειολήπτες, δεν εφάρμοζαν τον Κώδικα Δεοντολογίας και εξωθούσαν τα πράγματα σε πλειστηριασμούς. Στο πλαίσιο της πρόσφατης διαδικασίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας έδειξαν να περιφρονούν την συντριπτική πλειοψηφία των αιτήσεων που υποβάλλονται, να μην απαντούν, να μην προβάλλουν άλλη πρόταση, να οδηγούν τη διαδικασία σκόπιμα σε τερματισμό
- Ο νόμος 4605/2109 που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία απέτυχε παταγωδώς. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα έχουν μπει 42107 χρήστες, έχουν γίνει 686 προτάσεις ρύθμισης από τις τράπεζες (1,62%) και έχουν ρυθμιστεί 273 περιπτώσεις (0,64%).
- Για τους χιλιάδες δανειολήπτες που έπληξε η κρίση, η κυβέρνηση υιοθετεί το δόλιο επιχείρημα των τραπεζών, ότι η αδεξιότητα διαχείρισης της πιστοληπτικής ικανότητας συνιστά δόλο. Ωστόσο, σε έρευνα που γίνεται κάθε χρόνο στη Γερμανία, η κακή διαχείριση της πιστοληπτικής ικανότητας εμφανίζεται ως 4ος παράγοντας ένταξης των υπερχρεωμένων δανειοληπτών στον πτωχευτικό κώδικα.
- Με το ισχύον πλαίσιο, ο δανειολήπτης δεν μπορεί να προσφύγει δικαστικά σε περίπτωση μη ικανοποιητικής πρότασης, ενώ ούτε προβλέπεται ένας τραπεζικός διαμεσολαβητής. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή που θα μπορούσε να παίξει αυτό το ρόλο δεν διαθέτει προσωπικό. Μετά την 1η Μαϊου δεν θα υπάρχουν εργαλεία προστασίας και απλά θα εφαρμόζεται ο κώδικας πολιτικής δικονομίας που διευκολύνει τους πλειστηριασμούς.
- Συζητείται η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας 1023/2019 για την αναδιάρθρωση και την αφερεγγυότητα, η οποία ορίζει το πτωχευτικό πλαίσιο για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Το ζήτημα είναι αν η προστασία θα είναι γενική ή στοχευμένη και αν η προστασία που θα παρέχεται θα είναι πολύ βραχεία (3 μήνες) ή βραχεία (12 μήνες)
- Ο «Ηρακλής» δίνει κίνητρο στους διαχειριστές να έχουν υψηλούς εισπρακτικούς στόχους, ακολουθώντας επιθετική πολιτική. Αυτό σημαίνει γρήγορη ρευστοποίηση για απόσβεση στην 5ετία και περισσότερους πλειστηριασμούς.
- Το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν πιστοποιείται με Investment Grade, καθυστερεί (για 3 μήνες) τον οριστικό υπολογισμό καλύψεων που θα λάβει κάθε μία από τις συστημικές τράπεζες.
- Εκφράζονται επιφυλάξεις σχετικά με την εισπραξιμότητα και την επάρκεια των καθαρών λειτουργικών κεφαλαίων. Το ερώτημα προς την κυβέρνηση είναι εάν η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί ως τον Απρίλιο.
- Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών λέγεται ότι ζητά από το ελληνικό δημόσιο για τις παρεχόμενες εγγυήσεις στις τράπεζες και τα κύρια ομόλογα που θα εκδώσουν να εισφέρει πρόσθετες εγγυήσεις σε μετρητά από το κεφαλαιακό μαξιλάρι των 24 δις ευρώ. Επίσης, αναζητείται ήδη επόμενο σχέδιο που θα συμπληρώσει και θα διευρύνει την εκκαθάριση των ΜΕΔ, με άλλα 30 δις ευρώ.
- Το ερώτημα προς την κυβέρνηση είναι, σε περίπτωση κατάπτωσης της εγγύησης του ελληνικού δημοσίου, πώς θα καταβληθούν τα ποσά εντός μηνός από την ημερομηνία παραλαβής της επιστολής για την κατάπτωση;
Τα βασικά ερωτήματα προς τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (“funds”) είναι:
α) Εάν θα εφαρμόσουν τον κώδικα δεοντολογίας επιδιώκοντας μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις ή θα προχωρήσουν απευθείας σε πλειστηριασμούς, θεωρώντας ότι πρόκειται για εύκολο κέρδος. Εάν οι θέσεις εργασίας των επιχειρήσεων που πιθανόν θα χαθούν σε μια βίαιη αναδιάρθρωση ή ρευστοποίηση αποτελούν σημαντικό κριτήριο για αυτές;
β) Εάν τους απασχολεί το γεγονός ότι το 95% των δανειοληπτών δεν είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές, αλλά αδύναμοι δανειολήπτες και εάν σκοπεύουν ή όχι να διαφοροποιήσουν τη στάση τους απέναντι σε αυτούς προσφέροντας δίκαιες και ρεαλιστικές λύσεις μέσω διαγραφής οφειλών και άλλων ρυθμίσεων που δεν θα οδηγούν σε πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας. Να αναφέρουν, επίσης, ποιος είναι ο χρονικός ορίζοντας των ρυθμίσεων και ποιος ο χρονικός ορίζοντας παραμονής τους στη χώρα.
Τα βασικά ερωτήματα προς την Ένωση Τραπεζών είναι:
α) Γιατί δεν επιλέγουν οι τράπεζες να πουλήσουν τα δάνεια στους δανειολήπτες πριν τα μεταβιβάσουν στα funds (όπως είναι και η πρόταση του Κινήματος Αλλαγής) με τίμημα μάλιστα μεγαλύτερο, ώστε να εγγράψουν μικρότερη ζημιά, ειδικά τώρα που δίνεται, βάσει νομοθετικού πλαισίου, αυτή η δυνατότητα για γενναίες ρυθμίσεις προς όφελος και των 2 πλευρών. Δε φοβούνται ότι κλονίζεται ανεπανόρθωτα η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ επιχείρησης-πιστωτικού ιδρύματος ενόψει μελλοντικού δανεισμού για νέα επένδυση;
β) Εάν θα μεταφερθούν και ενήμερα δάνεια στις εταιρείες διαχείρισης, με δεδομένο ότι ο Ηρακλής νομοθετήθηκε για τιτλοποίηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και όχι των ενημέρων δανείων.
